immün assay ne demek?

İmmünoassay (bağışıklık testi), bir analitin (genellikle bir protein veya hormon) varlığını veya miktarını ölçmek için antikor-antijen etkileşimini kullanan biyokimyasal bir testtir. İmmünoassay'ler, klinik teşhis, ilaç izleme, gıda güvenliği ve çevresel izleme gibi çeşitli alanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır.

İmmünoassay'lerin Temel Prensipleri:

  • Antijen: Ölçülmek istenen madde (antijen).
  • Antikor: Antijene özgü olarak bağlanan bir protein (antikor).
  • Etiketleme: Antikor veya antijene, tespit edilebilir bir sinyal üretmek için bir etiket (örneğin, enzim, floresan madde, radyoizotop) bağlanır.
  • Bağlanma: Antikor ve antijen arasındaki özgül bağlanma reaksiyonu gerçekleşir.
  • Ölçüm: Etiket tarafından üretilen sinyal ölçülerek antijen miktarı belirlenir.

İmmünoassay Çeşitleri:

  • Enzim Bağlı İmmünoassay (ELISA): En yaygın kullanılan immünoassay türüdür. Bir enzimin kullanıldığı etiketleme yöntemini kullanır (ELISA).
  • Radyoimmünoassay (RIA): Radyoaktif izotoplar kullanılarak yapılan immünoassay (Radyoimmünoassay).
  • Floresan İmmünoassay (FIA): Floresan etiketlerin kullanıldığı immünoassay (Floresan%20İmmünoassay).
  • Kemilüminesans İmmünoassay (CLIA): Kimyasal reaksiyon sonucu ışık üretimiyle ölçüm yapılan immünoassay (Kemilüminesans%20İmmünoassay).

İmmünoassay'lerin Uygulama Alanları:

  • Klinik teşhis: Hastalıkların teşhisi ve takibi (örneğin, enfeksiyon hastalıkları, kanser, otoimmün hastalıklar).
  • İlaç izleme: İlaç seviyelerinin ölçülmesi.
  • Gıda güvenliği: Gıdalardaki toksinlerin ve alerjenlerin belirlenmesi.
  • Çevresel izleme: Çevredeki kirleticilerin tespiti.

İmmünoassay'lerin Avantajları:

  • Yüksek hassasiyet ve özgüllük.
  • Geniş bir uygulama yelpazesi.
  • Relatif olarak basit ve hızlı uygulanabilirlik.

İmmünoassay'lerin Dezavantajları:

  • Çapraz reaksiyon riski (benzer yapıdaki maddelerin etkileşime girmesi).
  • Antikorların kalitesi ve stabilitesi önemli.
  • Yanlış pozitif veya yanlış negatif sonuçlar alınabilmesi.